NASA’nın gözünden Hatay! Tüyler ürperten harita yayınlandı

Washington Post gazetesi ‘Depremlerin ardındannda zenginliği sona eren kadim Türk şehri’ başlığıyla Antakya’nın başka yerleşimlerden net şekilde ayrıştırdığını aktardı. NASA ise, Hatay amacıyla hazırlanmış Black Marble HD haritaları yayınladı.

Kahramanmaraş Pazarcık ve Elbistan’da dokuz saat arayla meydana gelen depremler, Türkiye ve Suriye’de büyük bir felakete yol açtı. 7.7 ve 7.6 büyüklüğündeki sarsıntıları 50 bini aşkın can kayıbına namacıyla olurken, havadan çekilen fotoğraflar ya da uydu görüntüleri kentlerdeki yıkımın akılalmaz boyutunu meydana koydu.

Japonya’dan ABD’ye, Çin’den Rusya ve Avrupa Birliği’ne çoğu uydu ilk depremin derhal ardındannda bölgeden görüntü almaya başladı, fotoğraflar arka arkaya paylaşıldı.

Neredeyse tamamı yok olan sokaklar ya da mahallelerin açık seçik şekilde gördüğünüz uydu fotoğrafları, deprem evvel alınan kayıtlarla karşılaştırıldı. Uluslararası medyada ‘Uydu fotoğrafları, Türkiye depremlerinin sebep bulunduğu şoke edici yıkımı gözler önüne seriyor’, ‘ Türkiye’de depremin geride bıraktığı tahribatın civarını gösteren korkutucu uydu görüntüleri meydana çıktı’ başlıklarıyla görselleri haberleştirdi.

EN DETAYLI HARİTA

Bilim insanları, Türkiye’nin 700 kilometre üzerinden geride bıraktığımız AB uydusu Sentinel-1A doğrulusunda elde edilen bilgilerden daha evvelce eşine rastlanmayan bir harita yayımladı. Söz hususu uyduda, iklim ve ışık şartlarından bağımsız olarak Dünya’nın zeminini ölçebilen aletler bulunuyor. Sentinel-1A, derli toplu olarak buradaki fay hatlarının üzerinden uçarak zemindeki en küçük hareketleri teşhis ediyor.

Fakat uydunun 6 Şubat’taki depremlerin ardındannda teşhis ettiği hareketler hiç de küçük değildi – aksine dramatikti. Zemin eğildi, kırıldı ve birtakım yerlerde yırtıldı. Haritada yer alan kırmızı noktalar uydunun bir evvelceki uçuşuna göre uyduya yaklaşan yerleri, maviler ise uzaklaşan yerleri gösteriyordu.

Depremlerin yol açtığı yer hareketlerinin uzaydan teşhis edilmesiyle çizilen harita, dev enerjileri açığa çıkaran sarsıntıların yeri nasıl hareket ettirdiğini gösteren en ayrıntılı belge oldu.

ÖLÇEK KÜÇÜLTME’ TEKNİĞİ KULLANILDI

Amerikan Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi’nin (NASA) internet sitesinde ise, ‘Antakya’da karanlık geceler’ başlığıyla meteroloji uydusu Suomi NPP’deki Görünür Kızılötesi Görüntüleme Radyometre Takımı’ndan (VIIRS) elde edilen ürpertici görüntüyü paylaştı. NASA’nın haritaları, Antakya kent merkezinin deprem evveli ve ardından yaydığı ışık sayısını meydana koyuyor. 4 Şubat ve 8 Şubat tarihli haritalar, Antakya’nın merkezinin yanı sıra ilçe, mahalle ve köylerin de karanlığa gömüldüğünü gösterdi. Black Marble HD şeklinde imal edilen haritalara göre, ışıkları sönen yerlerden birtakımları Samandağ, Harbiye, Dursunlu, Günyazı, Ziyaret ve Alazı.

9 Şubat’ta alınan bir başka görüntüde birtakım ışıkların geri döndüğünü kaydeden NASA, bölgenin büyük alanında ise karanlığın sürdüğünü aktardı.

Antakya semalarındaki bulutların kent merkezine daha çok odaklanılmasını engellediği verisini paylaşan NASA, Black Marble HD amacıyla uydudan gelen görüntülerin yanı sıra başka faktörlerin de öneme alındığını yazdı. NASA’ya göre, ay ışığı, bulutlar, hava kirliliği, uydudun konumu ve mevsimlere göre değişen bitki örtüsü bile gece ışıklarının gökyüzünden görünümüne tesir eder. Black Marble ekibindeki bilim insanları, ‘ölçek küçültme’ denilen bir teknik kullanarak haritaları oluşturdu.

Black Marble HD’nin BM vasıtasıyla arama kurtarma çalışmaları esnasında kullanıldığını bildiren NASA, bilhassa en çok yardım etmeye gereksinim duyulan bölgelerin belirlenmesinde söz hususu ürünün yardımcı bulunduğunu yazdı.

NASA, depremin binlerce binayı yerle bir ettiği Kahramanmaraş ve Adıyaman gibi kentlerde de benzer görüntülerin meydana çıktığı notunu düştü.

Halihazırda deprem bölgesini izlemeyi sürdürdüğünü bildiren NASA, yeni bilgiler ve haritaların risk değerlendirmelerine yardımcı olmak amacıyla paylaşıldığı verisini de verdi.